Grzegorz Łukasik, nauczyciel przedmiotów zawodowych w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzelcach Opolskich, stanął na podium XIII edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Normalizacja i ja”, organizowanego przez Polski Komitet Normalizacyjny. Zajął II miejsce w kategorii scenariusz lekcji. Tematem przewodnim tegorocznej edycji było hasło: „Zadbaj o bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni z Polskimi Normami”. Co ciekawe, komisja nie przyznała I miejsca – tym samym praca pana Grzegorza okazała się najlepsza.
Zwycięski scenariusz zatytułowany „Superbohater czy Czarny Charakter? Odkryj normy dla sztucznej inteligencji” zdobył uznanie jury dzięki innowacyjnemu podejściu do edukacji w zakresie cyberbezpieczeństwa i sztucznej inteligencji (AI). Celem konkursu było upowszechnienie wiedzy o znaczeniu norm w kontekście ochrony prywatności, danych oraz odpowiedzialnego wykorzystywania sztucznej inteligencji w codziennym życiu, nauce i pracy.
Lekcja opracowana przez pana Grzegorza ma na celu rozwijanie u uczniów krytycznego myślenia w kontekście generatywnej sztucznej inteligencji (GenAI), a także zaznajomienie ich z jej zagrożeniami, możliwościami oraz aspektami prawnymi i normalizacyjnymi. Zajęcia prowadzone są w formie aktywizującej – z wykorzystaniem pracy zespołowej, nowoczesnych narzędzi AI, wirtualnych tablic i interaktywnych quizów.
W części wprowadzającej uczniowie analizują dwie skrajne wizje sztucznej inteligencji – jako technologicznego superbohatera oraz jako zagrożenia. Omawiają przykłady zastosowań GenAI oraz zagrożeń związanych m.in. z deepfake’ami i utratą prywatności. Następnie, z pomocą chatbotów, definiują pojęcie GenAI i identyfikują kluczowe problemy etyczne oraz prawne.
W części realizacyjnej uczniowie pracują w grupach nad trzema zadaniami projektowymi: tworzą prezentacje w aplikacji Gamma.app, analizują zagrożenia związane z generatywną sztuczną inteligencją i deepfake’ami, a także wyszukują normy techniczne dotyczące AI przy użyciu specjalistycznych narzędzi i wyszukiwarek.
Zwieńczeniem lekcji jest quiz podsumowujący oraz wspólne formułowanie wniosków na temat roli normalizacji w zapewnieniu bezpiecznego i odpowiedzialnego rozwoju sztucznej inteligencji. Scenariusz sprzyja rozwijaniu kompetencji cyfrowych i informacyjnych, a także umiejętności pracy zespołowej oraz mądrego korzystania z nowoczesnych technologii. Na zakończenie uczniowie zostają zachęceni do refleksji nad moralnym dylematem dotyczącym autonomicznych pojazdów – „Przejście dla pieszych”.
Konkurs „Normalizacja i ja”, organizowany przez Polski Komitet Normalizacyjny, skierowany jest do uczniów i nauczycieli szkół ponadpodstawowych. Pomimo wymagającego tematu, w tegorocznej edycji nadesłano łącznie aż 169 prac. Prace oceniała komisja konkursowa w składzie: Zygmunt Niechoda (PKN – przewodniczący), Grażyna Gregorczyk, Donata Andrzejczak, Bogdan Kruszakin (eksperci niezależni – Promotorzy Edukacji Normalizacyjnej), Magdalena Mrozkowiak (Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie), Wojciech Mazurek (PKN), Joanna Skwarek (PKN) oraz Paweł Górski (PKN – sekretarz).
Podsumowanie konkursu i uroczyste wręczenie nagród odbyło się 25 kwietnia 2025 roku w Narodowym Muzeum Techniki mieszczącym się Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Podczas wydarzenia wręczono również wyróżnienie „Promotor Edukacji Normalizacyjnej”. Uroczystość uświetniła swoją obecnością m.in. Ewa Zielińska – Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.
